Sint-Rochus de patroonheilige die aanroepen wordt in tijden van besmettelijke ziekten. De verering van Sint-Rochus aan zijn kapel in de Schietboomstraat te Munsterbilzen is een jaarlijkse traditie. Het Sint-Rochuscomité zorgt er ook dit jaar voor dat deze bedevaart kan plaatsvinden op zondag 18 augustus 2024 om 15.00 uur.
Iedereen is van harte welkom om deel te nemen aan de viering. Daarna is er nog voldoende tijd voor een ijsje en een drankje en een gezellige babbel. Het gedeelte van de Schietboomstraat aan de kapel wordt voor het doorgaande verkeer afgezet en zal dienst doen als parkeerplaats voor de bedevaarders.
De Sint-Rochus bedevaart Munsterbilzen
Het coronavirus dat enkele jaren geleden wereldwijd om zich heen greep heeft velen doen twijfelen. Artsen, specialisten, verzorgers,… gaven het beste van zichzelf om de pandemie in te dijken, zelfs ten koste van eigen veiligheid.
De geschiedenis heeft ons geleerd dat in het verleden ook dergelijke tijden met erge gevolgen voor de samenleving de kop opstaken. Denken we maar aan de pest, cholera, ebola,… In zulke donkere tijden zoeken velen opnieuw houvast in het geloof. In zulke momenten vertrouwen we onze zorgen en verdriet aan weldoende mensen die ons voorgingen, de heiligen. Eén van hen is de heilige Rochus.
De traditie van verering van de heilige Rochus en de bedevaarten gingen in de loop der jaren zienderogen achteruit tot in 2017 enkele vrijwilligers het Sint-Rochuscomité hebben opgericht om het tij te doen keren en de bedevaart nieuw leven in te blazen. Met tenten, stoelen, versieringen in en rond de kapel en een eucharistieviering worden de bedevaarders ieder jaar opnieuw welkom geheten. Wat nooit mag ontbreken is de crèmekar.
Sint-Rochus
Wie kent de heilige Rochus niet? Deze geneesheilige van besmettelijke ziekten bij mens en dier, vooral van varkenspest. Maar, minder bekend, is hij ook de beschermheilige voor o.a. marskramers, tuiniers en ziekenverzorgers. Een betere heilige om ons door de coronacrisis te helpen konden we ons niet wensen.
Geboren eind 13de eeuw in Montpellier was hij getuige van de vele besmettelijke epidemieën in die tijd. Na de dood van zijn ouders besloot hij als jongeling van 20 jaar, het leven van een pelgrim te leiden. Hij gaf zijn geld weg aan de armen en vertrouwde het beheer van zijn goederen toe aan een oom. Op zijn bedevaart naar Rome verzorgde en heelde hij de uitgestoten pestlijders. Uiteindelijk kwam hij in Rome aan. Drie jaar later, op de terugweg, werd hij in de stad Piacenza zelf getroffen door de pest. Hij trok zich als kluizenaar terug in een naburig bos, bang als hij was dat hij misschien anderen zou besmetten. Hij werd er ontdekt door een naburige landjonker, doordat diens hond er telkens met een homp brood vandoor ging. Het dier voorzag Rochus op die manier van voedsel.
Uiteindelijk genas Rochus van de pest en ging hij terug naar Montpellier. Daar heerste op dat moment een burgeroorlog. Niemand herkende Rochus en hij werd als een spion aanzien. Ook de rechter aan wie hij verantwoording moest afleggen, herkende hem niet. En die rechter was nog wel de oom die zijn goederen beheerde. Rochus deed er het zwijgen toe naar het voorbeeld van Jezus voor Pilatus… Men wierp hem in de gevangenis waar hij na vijf (sommige bronnen acht) jaar stierf. Na zijn dood werd hij herkend aan een moedervlek.
Dit levensverhaal en zijn heiligverklaring was het begin van een wijdverbreide verering. Zijn feestdag wordt gevierd op 16 augustus. In de beide Limburgen was de traditie om dan broodjes te wijden en die aan de dieren te eten te geven. Op vele plaatsen werden kapellen opgericht ter ere van Sint-Rochus en vonden bedevaarten plaats naar de kapel.
De Sint-Rochuskapel in Munsterbilzen
De kapel van Sint-Rochus in de Schietboomstraat in Munsterbilzen zou ontstaan zijn onder de vleugels van de vroegere abdij. Tussen 1620 en 1635 zou Munsterbilzen en omstreken getroffen zijn door besmettelijke zieken als dysenterie en de pest. In geschriften wordt naar de Sint-Rochusverering gewezen tijdens die periode. De huidige kapel, die dateert uit het begin van de 19de eeuw, is de enige beschermde kapel van Groot-Bilzen en is eigendom van de stad.
Bij de kapel staan drie zilveresdoorns, wat vermoedelijk is dit wat nog rest van een aanplanting van vier bomen.
Het aanplanten van bomen bij een kapel is een veel voorkomend fenomeen dat gestoeld is op traditie. Het gebruik van deze soort wijkt echter af van de traditionele toepassing, waarbij meestal lindebomen werden gebruikt.
